Friday, April 27, 2007

Moj e Bukura Moré/Mia Bella Moréa


Moj e bukura Moré-O mia bella Morea
çë kur të lashë-come ti ho lasciato
më nuk të pashë-più non ti vidi!
Atje kam u zotin tëtën-Ivi ho lasciato il signor padre
atje kam u zonjën mëmën-ivi ho lasciato la signora madre
Atje kam edhe tim vëlla-anche il mio fratello
gjithë mbuluar bë nën dhe- tutti sepolti sotto la terra
Moj e bukura Moré-O mio bello Peloponneso
~~~
Aχ όμορφε μου Μοριά-Oh My beautiful Morea
απο τότε που σε αφησα
-since I left you,
δεν σε ξανάδα πιά
- - -I 've never seen you again
Εκεί έχω τον πατέρα μου
-There I have my father
Εκεί έχω την μητέρα μου
-There my lady-mother
Και τον αδερφό μου
---My brother also
Όλους στη γη θαμμένους
-all buried below the earth
Αχ όμορφη μου Πελοπόννησος
-Oh My beautiful Peloponnese
~~
Most famous Arbëreshë song for Morea(Peloponnese) collected by arbëror laograhist and priest,papás Antonio Bellusci,adapted and orchestrated by Greek-Arvanite musician,Thanasis Moraitis/ Θανάσης Μωραΐτης,in CD Arvanitic Songs,usual verses,Moj e bukura Moré,Si të lash e më s’të pash-adapted by Greek-Albanian musician Lirio Nushi/Λίριο Νούση

The Byzantine-Venetian Castle of Koroni(Messenia)


-Vajtim i Koronës-
Petkat e të mirat tona na i lajmi te Korona.Krishtin na kemi me ne.Oj e bukura Moré.Thell të pljastë me lot ndër si,na të lipismë,oj Arbëri!...Ndallandishe e ljarë e ljarë,kur të vishë ti njatër herë. Vjen të vishë ti te Korona,më ngë gjenë ti shpit e tona! Më ngë gjen trima hajdhjar.Po një kjen(turkun), çë qoft i vrar!Kur u nistin gjithë anitë,e dherat tan iktin ka sitë.Burrat gjith me një shërtim Thrritin gratë me një valjtim, Dil e hana ti, Stihji! Oj Moré! Oj Arbëri!(Arbëreshët dhe Kënga e Moresë)

-Θρήνος της Κορώνης-
Τα πράγματα και τα καλά μας εμείς τα αφήσαμε στην Κορώνη.Το Χριστό όμως τον έχουμε μαζί μας,αχ ωραίε μου Μοριά!Βαθιά βαλαντωμένοι,με δάκρυα στα μάτια,σε λυπόμαστε μωρ' Αρβανιτιά..Γοργό χελιδονάκι μου,σαν έρθεις στην Κορώνη,δε θα βρεις πιά τα σπίτια μας,ούτε τα ωραία παλικάρια,μα ένα σκυλί(τον Τούρκο),που μακάρι να πεθάνει.Οταν ξεκίνησαν τα πλοία και η γη μας έφευγε απ' τα μάτια μας,όλοι οι άντρες μ' ένα αναστεναγμό,και οι γυναίκες μ' ένα παράπονο φωνάζαν:Βγές να μας κατασπαράξεις εσύ,στοιχειό! Αχ Μοριά!Αχ Αρβανιτιά!

-Lament of Coron-
We left behind in Coron our possessions and our goods,but have taken Christ with us,oh my beautiful Morea!Deeply sad,with tears in our eyes,we grieve for you Arberia...My swift-flying little swallow,when you return once more to Coron,you will not find our homes,nor our handsome lads,but only a dog(the Ottomans),may a death come upon him!When the ships spread their sails and our lands was lost to the eyes,all the men with a sigh and the women with a wail cried out:Get out Ghost!devour us!oh my Morea!oh Arberia!


Arbëreshë orthodox hymn in greek of Good Friday Passion
(Se ton anavallόmenon to fos,ôsper imátion,kathelôn Iosíf syn Nikodhímo,kai theorísas se nekrón,gymnón,átafon,efsympáthiton thrínon analavôn,odyrómenos élegen,oimoi glykítate Iisú..Kyrie dóxa soi)(Te che Ti vesti la luce com' un vestito,quando Te calò dalla croce Giuseppe con Nicodemo ,e veduto Te morto,nudo,insepolto,compassionato lamento funebre iniziò e diceva:oimè,dulcissime Gesù...Signore,Gloria a te.(Σε τον αναβαλλόμενον το φως, ώσπερ ιμάτιον, καθελών Ιωσήφ από του ξύλου συν Νικοδήμω, και θεωρήσας νεκρόν, γυμνόν, άταφον, ευσυμπάθητον θρήνον αναλαβών, οδυρόμενος έλεγεν˙ οίμοι, γλυκύτατε Ιησού...Κύριε δοξα σοι.)(Εσύ που ντύνεσαι το φως,σαν ένα ρούχο,κατεβάζοντας σε απ' το σταυρό ο Ιωσήφ με το Νικόδημο,και βλέποντας σε νεκρό,γυμνό,άταφο,συμπόνοιας θρήνο άρχισε και έλεγε..)

CD-Hellenic musical tradition of South Italy(hellenophones,albanophones)
recorded in 1980,it contains genuine folk music,without innovations.
La Settimana Santa presso le comunità Arberesche 1,2

Diploma della Famiglia Coronese De' Stratigo' di Lungro

...I su accennati nostri Fedeli Sudditi Nobili Greci Albanesi Coronei e Cavalieri lasciarono le loro case e tutti i loro beni e parenti, accorsero ed obbedirono fedelmente alla nostra Armata, persistendo nella difesa di Corone, con zelo e fedeltà, fiaccando le corna all'inimico e facendone massimo scempio con prodigi di valore....

Dato in Morea il 13 Νovembre 1533,Il Re (Carlo V)

Emperor Charles V praises the Greek-Albanian Fighters


Δίπλωμα της Κορωνέικης Οικογένειας Ντε Στρατιγκό από το Λούγκρο της Καλαβρίας

Oι άνω αναφερόμενοι,δικοί μας Πιστοί Υποτελείς Ευγενείς Ελληνες Αλβανοί Κορωναίοι και Ιππότες άφησαν τα σπίτια,όλα τα υπάρχοντα και τους συγγενείς τους,διακρίθηκαν και υπηρέτησαν πιστά τη δική μας Αρμάδα,μένοντας σταθεροί στην άμυνα της Κορώνης,με ζήλο και πίστη,σπάζοντας το ηθικό του εχθρού και δίνοντας εξαιρετικό παράδειγμα γενναιότητας.

Πελοπόννησος,13 Νοεμβρίου 1533 Ο Βασιλιάς (Κάρολος Ε')

-Cognomi Coronei o Albano-Greci (emigrazione dalla Morea del 1534 )-


..Archipoli,Chefalo,Chinigò,Ciriaco,Despoti,Lascari,Leucadito,
Macripòdi,Policastro,Schirò,Siròpoli,Straticò,Stratigò,
Beffa,Dramis,Kalimani,Matranga,Mazzuca,Rada,Rodotà..

among the Greek and Albanian Coronei fighters,there were also assimilated or not,Germans,Franks,Venetians,Maltese,Italians,Spanish
(Santojanni,Franco,De Marco,Lopez)

More generally,the arbëreshë surnames include
albanian eponyms:Bua,Burra,Beffa,Matranga,Mazzuca,Spata,Tosco,
greek eponyms:Andropulo,Chinigò,Ciriaco,Stratigò,Macripòdi,
italian eponyms:Collina,Muratori,Petrelli,Russo,Rotundo,Tavolaro
byzantine eponyms:Σκυλίτζης-Schilizzi,Lascari,Schirò(Σκληρός),Spanò,
"Greco"(very usual for the "Grecani"),it is also observed among the "Arbereschi" *


-23.723 Greco-4722 Grieco-4.665 Albanese-4,204 Pappalardo-

Among the 23.723 Italians,with eponym "Greco" (10th most frequent after Rossi),it surely exists also a number of Greek-Orthodox Albanophones(either from mixed marriages with Hellenophones, or because they were bilinguals and used the Greek language in their churches)

Villages with immigrants of Koroni in Italia
San Constantino Albanese-Maschito(in Basilicata)
San Demetrio Corone-Lungro(in Cosenza)

-
"La Storia dei Coronei" dal blog italiano-


ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
(Gemellaggio-Vëllamëri-Town twinning)
1.ΑΔΕΛΦΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΚΟΡΩΝΗΣ
ΜΕ ΤΑ ΚΟΡΩΝΕΪΚΑ ΧΩΡΙΑ ΤΗΣ ΝΟΤΙΑΣ ΙΤΑΛΙΑΣ
με το σύνθημα "GRECI,ITALIANI UNA FARA,UNA RAZZA" :-)
2.ΜΕΤΑ ΤΟ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟ,ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ

VENITE ANCORA IN MOREA :-)
http://www.octopustravel.com/it/hotel/peloponneso.html

http://www.iperviaggi.it/it/richiesta-peloponneso-grecia-36.php

http://www.pratosesia.com/appuntidiviaggio/peloponneso.html

http://www.magicaljourneys.com/Peloponnese/index.html


See also:
-Arbëreshë,the Byzantine Albanians of Italy
-
-Αρμπερέσοι,οι Βυζαντινοί Αλβανοί της Ιταλίας-

4 comments:

Ecumene said...

Corone(Koroni), which in classical times was a simple fort, expanded into a fortress during Byzantine times. It was captured (1205) by the Franks of the Fourth Crusade and granted to Geoffrey de Villehardouin (1205) who, under the Treaty of Sapiendza, ratified by Michael Palaeologus (1209), ceded it to the Venetians. They, in their turn (1206-1500, first period of Venetian occupation) in need of naval shipping stations settled the fortress, strengthened the battlements and reorganised the administration of the city. In August 1500 the city was taken by the Turks who held it until 1686 (first period of Turkish occupation), causing many inhabitants to flee to Zante and Cefalonia and from there on to southern Italy. In 1532 the Allied Fleet of Charles V, the Pope and the Knights of Malta under the command of the Genoese Admiral Andrea Doria, seized the city only to abandon it in 1534, taking with them 2,000 inhabitants who were after a number of misadventures left to settle in southern Italy.The Venetians returned under Francesco Morosini (1685-1715, second period of Venetian occupation) and made an attempt to revitalize the city. In 1715 the Turks put an end to their conflict with the Venetians when they took back the city, which remained under their control down to 1828 (second period of Turkish occupation). Turkish families settled within the castle while the Greek inhabitants resisted in the area outside the walls. The castle, today in a ruined state, covers an area of c.100 acres.

Romeartlover

Ecumene said...

........
Τό επόμενο καλοκαίρι εμφανίσθηκε πάλι ισχυρός οθωμανικός στόλος, υπό τή διοίκηση του Δαούδ πασά καί του πρώην πειρατή Κεμάλ, στή Μεθώνη. Ο ακούραστος Βαγιαζήτ B', επικεφαλής των χερσαίων δυνάμεων βρισκόταν ήδη στό Λεοντάρι (Μεγαλόπολη) καί παρενοχλείτο από τούς stradioti (Ρωμηοί μισθοφόροι πολεμιστές), πού είχαν επικεφαλής τόν Γεώργιο Ράλλη, Νικόλαο Ρενέση, Νικόλαο Μενάγια κ.ά. Η πολιορκία διήρκεσε ένα μήνα καί στίς 10 Αυγούστου 1500, η Μεθώνη έπεσε ξαφνικά, όταν κάποιοι από τούς υπερασπιστές άφησαν αφύλακτο κάποιο τμήμα του τείχους καί πήγαν νά πανηγυρίσουν τήν είσοδο στό αποκλεισμένο λιμάνι τεσσάρων βενετικών κατέργων, πού είχαν σπάσει τόν αποκλεισμό. Ακολούθησε τριήμερη λεηλασία καί σύμφωνα μέ τήν αφήγηση ανώνυμου Ελληνα ιστορικού ο διοικητής, ο επίσκοπος, οι αξιωματικοί καί τό ένα τρίτο των κατοίκων σφαγιάσθηκαν ενώ οι υπόλοιποι κάτοικοι αιχμαλωτίσθηκαν γιά νά πουληθούν στά σκλαβοπάζαρα της Ανατολίας. Ο σουλτάνος μόλις μπήκε στήν πόλη, στάθηκε μπροστά σέ ένα χριστιανικό ναό καί αφού διέταξε νά τόν μετατρέψουν σέ τζαμί δήλωσε: "Διά τήν ανδρίαν του βεηλέρβεη Σινάν πασά καί τήν ορμητικήν έφοδον των γιανιτσάρων, ο θεός μοί έδωκεν τήν πόλιν τάυτην." Τόν πρώτο γενίτσαρο πού ανέβηκε στά τείχη τόν διόρισε φλαμπουριάρη (σαντζάκμπέη) καί του έδωσε 80000 δουκάτα. Η Κορώνη παραδώθηκε αμέσως, ενώ καί ο φρούραχος της Πύλου Κάρολος Κονταρίνης δέν τόλμησε νά προβάλει αντίσταση. Ολόκληρος ο Μορηάς χάθηκε γιά τούς Βενετούς μέ εξαίρεση τήν Μονεμβασιά καί τό Ναύπλιο.

Ακολούθησαν κάποιες κοινές επιχειρήσεις των Βενετών μέ τούς Ισπανούς. Στήν Ισπανία βασίλευαν οι περίφημοι Φερδινάνδος καί Ισαβέλλα πού είχαν διώξει τούς Μαυριτανούς από τά ευρωπαϊκά εδάφη καί φιλοδοξούσαν νά επικρατήσουν καί στήν ελληνική χερσόνησο. Γι'αυτό τό λόγο είχαν αποστείλει στόλο νά βοηθήσουν στόν κοινό αγώνα των χριστιανών έναντι των "απίστων", μέ διοικητές του ισπανικού στόλου τούς ονομαστούς ναυάρχους Petro Navarro καί Gonzalo Fernandez de Cordoba. Ομως, εκτός από τήν ανακατάληψη της Λευκάδας (Αγίας Μαύρας) καί τής Κεφαλληνίας, ο ενωμένος χριστιανικός στόλος δέν κατάφερε τίποτα αξιόλογο καί περιορίσθηκε σέ λεηλασίες παράκτιων περιοχών στή Χαλκιδική καί στή Μικρά Ασία. Τό 1503 η Γαληνοτάτη υπέγραψε μέ τήν Υψηλή Πύλη συνθήκη ειρήνης. Κερδισμένος πάλι ήταν ο σουλτάνος πού έβλεπε τούς Λατίνους νά στερούνται ολοένα καί περισσότερες κτήσεις στή Ρουμελία. Οικονομικά όμως υπέφεραν καί οι δύο δυνάμεις από τούς πολέμους καί ιδιαίτερα η Δημοκρατία καθώς όχι μόνο έχασε τά εμπορικά κέντρα της Μεθώνης, Κορώνης καί Ναυπάκτου,αλλά είχαν ανοίξει μέ τίς περίφημες πορτογαλικές καί ισπανικές ανακαλύψεις άλλοι δρόμοι εμπορίου, υποβαθμίζοντας έτσι τόν δικό της ρόλο……………………………….

Ecumene said...

………………………Καταλαμβάνεται η Ρόδος(1522),τό Βελιγράδι(1521),η Μολδαβία καί η Βλαχία, ενώ τό 1526 στήν αποφασιστική μάχη του Μόχατς, όπου σκοτώθηκε ο βασιλιάς της Ουγγαρίας, κατέκτησε καί τίς νότιες επαρχίες του κράτους του. Τό στέμμα διεκδικούσε από τή μία μεριά ο βοεβόδας της Τρανσυλβανίας Ζαπόλυα καί ο Αψβούργος αρχιδούκας της Αυστρίας Φερδινάνδος. Ο Ζαπόλυα στράφηκε πρός τόν Σουλεϊμάν γιά βοήθεια, ο οποίος επωφελήθηκε γιά τίς παραπέρα βλέψεις του πρός τά δυτικά καί μέ ισχυρές δυνάμεις στράφηκε πρός τήν Αυστρία. Τό 1529, λοιπόν η ημισέληνος κυμάτιζε έξω από τά τείχη της Βιέννης σκορπώντας τόν τρόμο σέ όλους τούς Ευρωπαίους ηγεμόνες. Η Βιέννη τελικά δέν έπεσε. Ο Φερδινάνδος, ενισχυμένος καί από τίς δυνάμεις του αδελφού καί αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, Καρόλου Ε', υπερασπίσθηκε μέ επιτυχία τήν πρωτεύουσά του, ενώ τό ψύχος του χειμώνα αποτελείωσε τό έργο του, αναγκάζοντας τόν Σουλεϊμάν νά υποχωρήση στό Βελιγράδι.

Ενώ ο κύριος όγκος του οθωμανικού στρατού βρισκόταν στό Βορρά, στή Ρόδο διάφοροι νησιώτες μεταξύ των οποίων ο Χρυσολωράς Γρατιανός, Μανόλης Κοσκινιάτης, Φραγγούλης Ζακούρης, Ιωάννης Στρατηγόπουλος καί Νικόλαος Καντακουζηνός, μαζί μέ κρυπτοχριστιανούς γενίτσαρους προσπάθησαν νά πείσουν τούς Ιωαννίτες νά στείλουν στόλο γιά νά ανακαταλάβουν τό νησί. Μάλιστα ο μητροπολίτης Ευθύμιος τό 1528 έστειλε επιστολή στόν πάπα εξορκίζοντάς τον νά βοηθήσει στήν επιχείρηση: "... επί πλέον δέν δυνάμεθα νά υποφέρωμεν τήν ελεινήν δουλείαν καί αθλιότητα, εν η ευρισκόμεθα, αδυνατούμεν ν'ανεχθώμεν επί πλέον βλέποντες τάς σκληροτάτας καταφρονήσεις, τάς οποίας οσημέραι ο άθλιος καί αξιοδάκρυτος ούτος λαός υποφέρει. Πολύ δέ φοβούμεθα μήπως η τόση βραδύτης προξενήση τόν θάνατον καί ημών καί πασών των οικεγενειών καί ημετέρων συγγενών." Πράγματι η Δύση δέν προσπάθησε ανακατάληψη της Ρόδου, η συνομωσία αποκαλύφθηκε καί οι Τούρκοι εκτέλεσαν όλους τούς συνομώτες, συμπεριλαμβανομένου καί του άτυχου μητροπολίτη.

Ο Κάρολος Ε', σέ μία προσπάθεια αντιπερισπασμού, οργάνωσε ένα ναυτικό συνασπισμό μέ στόχο τήν Πελοπόννησο, ώστε νά αμβλυνθούν οι πιέσεις πού δεχόταν στήν κεντρική Ευρώπη. Ο στόλος πού οργανώθηκε αποτελείτο από γενουατικά, ισπανικά, παπικά πλοία αλλά καί γαλέρες από τό τάγμα των ιπποτών της Μάλτας. Επικεφαλής βρισκόταν ο Ανδρέας Ντόρια (Doria), ένας αξιόμαχος Γενουάτης ευγενής, ενώ η χριστιανική δύναμη περιελάμβανε Ιταλούς, Ισπανούς, Γερμανούς καί φυσικά

ΈΛΛΗΝΕΣ καί ΑΛΒΑΝΟΥΣ «STRADIOTI»

Στίς 21 Σεπτεμβρίου 1532 καταλήφθηκε η Κορώνη, όταν σέ ενέδρα σκοτώθηκαν καί οι επτακόσιοι σπαχήδες πού στάλθηκαν ως ενισχύσεις από τήν Σπάρτη, καί τά κεφάλια των δύο αρχηγών τους τοποθετήθηκαν σέ δόρατα έξω από τά τείχη της πόλης. Κατά τή διάρκεια της πολιορκίας σκοτώθηκαν οι παλαίμαχοι μαχητές Θεόδωρος Μπόχαλης καί Θεόδωρος Βοσκίτης. Η διοίκηση της πόλης ανατέθηκε σέ ισπανική φρουρά 2000 ανδρών, υπό τήν αρχηγία του Ιερώνυμου Mendoza. Ο Ντόρια προχώρησε βορειότερα, τόν Οκτώβριο κατέλαβε τήν Πάτρα καί ακολούθησε η κατάληψη των φρουρίων του Ρίου καί του Αντιρρίου, όπου οι χριστιανοί καί κυρίως οι Έλληνες προέβησαν σέ άγρια σφαγή των υπερασπιστών των δύο φρουρίων, σύμφωνα μέ τήν αφήγηση του απεσταλμένου του βασιλιά της Γαλλίας Φραγκίσκου Α'. Μέ τήν έλευση του φθινοπώρου, ο Doria πέρασε στήν Κεφαλλονιά καί από εκεί επέστρεψε θριαμβευτής στήν Ιταλία. Πάντως η επανάσταση δέν γενικεύτηκε στό Μορηά, διότι οι Ρωμιοί γνώριζαν ότι όταν θά άλλαζαν τά συμφέροντα των ευρωπαϊκών δυνάμεων θά έμεναν μόνοι καί αβοήθητοι στό έλεος των Τούρκων. Εκείνοι πού σήκωσαν πάλι τά όπλα εναντίων των κατακτητών ήταν οι ατίθασοι Ηπειρώτες στήν περιοχή της Χιμάρας.

Οπως ήταν επόμενο, τό επόμενο καλοκαίρι, η Υψηλή Πύλη απέστειλε ισχυρές χερσαίες δυνάμεις, μέ επικεφαλής τόν σαντζάκμπεη του Μοριά, οι οποίες έφθασαν στή Μεσσηνία τόν Απρίλιο του 1533, ενώ στόλος 80 σκαφών, υπό τή διοίκηση του Λουφτή μπέη, απέκλεισε τό λιμάνι της Κορώνης. Στό μεταξύ στήν πόλη είχαν εισέλθει "Grecci estratiotas", (από τίς οικογένειες Μάνεση, Κατωγίτη, Βαρβάτη, Στρατηγού, Ρωμανού, Μενάγια, Καπνίση κ.ά.) ενώ τή διοίκηση ανέλαβε ο Ισπανός Rodrigo de Machicao. Ο στόλος του Doria κατέφθασε μέ βοήθεια γιά τούς πολιορκημένους καί απώθησε τόν οθωμανικό στόλο στά ανοικτά του πελάγους. Τόν Αύγουστο όμως ο χριστιανικός στόλος αναχώρησε γιά τήν Ιταλία, αφήνοντας μόνους τούς αμυνομένους οι οποίοι είχαν νά αντιμετωπίσουν εκτός από τίς ισχυρές πολιορκητικές δυνάμεις, τήν πείνα καί τόν λοιμό μέ αποτέλεσμα νά αποδεκατιστούν. Παρόλες τίς δυσκολίες επιχειρούσαν εξόδους γιά νά εξοικονομήσουν τρόφιμα καί μάλιστα η πιό παράτολμη νυκτερινή έξοδος έγινε στό τουρκοχώρι της Ανδρούσας όπου κατετρόπωσαν τούς χίλιους γενίτσαρους πού στάθμευαν εκεί, ενώ έκαψαν τά ιπποστάσια καί τίς αποθήκες των πολεμοφοδίων. Δυστυχώς όμως ο γενναίος Μακικάο, πού ηγείτο της μάχης, σκοτώθηκε από σφαίρα στό κεφάλι, οι χριστιανοί οπισθοχώρησαν καί έθαψαν μέ τιμές τόν γενναίο Ισπανό πολεμιστή. Επιτέλους, τόν Μάρτιο του 1534, ο αυτοκράτορας Κάρολος E' έστειλε πλοία τά οποία παρέλαβαν τόν πληθυσμό της Κορώνης καί τήν φρουρά της μέ προορισμό τήν Κάτω Ιταλία.

Βενετοκρατία-Τουρκοκρατία-Πολεμικά γεγονότα

(15ος - 16ος αι.)

Klephtis said...

Πιστεύω ότι θα βρείτε ενδιαφέρουσες πληροφορίες εδώ:
http://kleftouria.blogspot.com/

Για να καθαρίσουμε την Ελλάδα / To clean-up Greece Site Meter